Dierenverhalen met een moraal

In kinderboeken zie je de dierenverhalen met een moraal met grote regelmaat voorbij komen. Een belangrijke levensles wordt verteld door gebruik te maken van dieren. Mens en dier zijn afhankelijk van elkaar en kunnen niet zonder elkaar. En dat we veel van elkaar kunnen leren dat ik ook duidelijk. Dierenfabels komen voor in alle landen en bestaan al sinds de 8e eeuw. Via Griekenland en het Romeinse rijk zijn ze naar West-Europa gekomen en de belangrijke grondlegger is de Griekse dichter Aesopus. En vaak heeft een dierenverhaal ook een filosofische diepgang waar je nog wat van kan leren.

Kenmerken van een dierenverhaal

Een dierenverhaal heeft vier hoofdkenmerken waar je ze aan kan herkennen. Een belangrijke is dat de schrijver de vrijheid heeft om zijn verhaal te doen. Dieren zitten niet vast aan een specifieke sociale structuur of bepaalde cultuur waardoor een kritische boodschap mogelijk is. Dierenverhalen gaan sneller tot de kern en gaan vaak over vriendschap. Ze zijn niet gebonden aan verhoudingen en er wordt veel gebruik gemaakt van humor. Ook de grens tussen mens en dier wordt duidelijk gemaakt. Dieren hebben zowel menselijke als dierlijke kenmerken en vooral kinderen herkennen zich erin. Ze zijn vrij klein, hulpeloos en afhankelijk van de grotere dieren. In een dierenverhaal wordt er verteld over situaties waarin ook kinderen en mensen zelf verzeild kunnen raken. Maar ook al identificeren we ons ermee, een zekere afstand blijft bestaan. Gevoelige en pijnlijke onderwerpen komen zo aan bod maar het voelt minder bedreigend. En als laatste worden er stereotype karaktertrekken toegekend aan de dieren welke ook verwacht worden. Een mier is ijverig, vos is sluw en konijn speels. Deze worden van generatie op generatie doorgeven en zijn te vinden in mythes, fabels en sprookjes.

Toon tellegen mier eekhoorn illustratie
Bron

Voorbeelden van dierenverhalen

Een kinderboek wat iedereen wel zal kennen is de kikkerreeks van Max Velthuijs. En natuurlijk ook Rupsje Nooitgenoeg en Winnie de Pooh. Maar schrijver en dichter Toon Tellegen bracht in 1984 al dierenverhalen uit waarin de mier en eekhoorn vaak de hoofdrol kregen. De bekendste is ‘het vertrek van de mier’ waarin de achterblijvende dieren peinzen over wat verdwijnen is. Het zijn dierenverhalen die zowel voor jong (vanaf 10 jaar) als oud interessant zijn. En dan heb je nog Reinaert, de vos met zijn streken die zich bij koning Nobel moet melden. Een boek wat al uit de 13e eeuw stamt en door Hubert Slings in een moderne vertaling is uitgebracht. Tevens vind je bij de volksverhalen Almanak nog 55 dierenverhalen uit verschillende landen waarbij je heel handig kan zien vanaf welke leeftijd en verteltijd.

Ken jij nog mooie dierenverhalen?

Volg mindjoy op
Bloglovin | Instagram | Twitter | Facebook Pinterest

7 thoughts on “Dierenverhalen met een moraal

  1. “Gevoelige en pijnlijke onderwerpen komen zo aan bod maar het voelt minder bedreigend”. Dit is voor mij het meest herkenbare in wat je schrijft over dierenverhalen met een moraal. Deze verhalen met dieren kunnen kinderen ook veel leren over moeilijke dingen en zo inderdaad de afstand bewaren.

  2. Vooral de verhalen van Toon telgen..
    in verschillende workshops ben ik ze al tegen gekomen..
    Ook wij hebben er een aantal in de kast staan die echt favoriet waren..

    • Anita

      Ik heb gisteren het boek besteld met alle verhalen van Toon. Door het maken van deze blogpost werd ik namelijk nog meer getriggerd! Leuk dat je ook een aantal van zijn boeken hebt 🙂

  3. Oh wauw, bijzonder is het eerste woord wat in me opkomt. Ik had er nog niet heel erg van gehoord (wist wel dat er zoiets was alleen niet in welke context)

  4. Toevallig lees ik nu voor uit “Het rode kippetje’ van Max Velthuijs en deze verhalen hebben ook echt een moraal. Ik moet er vaak om lachen en snap het dan. Ik vind het belangrijk dat kinderen zulke verhalen op jonge leven te horen krijgen.

  5. H. Nieuwenhuis

    Ivm met het afscheid van mijn dierbare nicht ben ik op zoek naar een verhaal van Toon Tellegen. Het gaat om egel/eekhoorn en mier en eindigt dat zij of een van hen zegt dat hij nooit meer zal worden vergeten. Kunt u mij hieraan helpen.
    ik wil het graag op haar uitvaart vertellen.

    Veel dank voor de hulp. Het al niet gemakkelijk zijn om het te vinden?
    Met vriendelijke groet.
    Hansje. Nieuwenhuis

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

You may use these HTML tags and attributes:

<a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong> 

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.